สลดใจ สังเวชใจ

โศกนาฏกรรมซ้ำซ้อนสะท้อนชีวิตงานสอบสวน

วิกฤติที่ลุกลามเป็นเลือดไหลไม่หยุด

คล้อยหลังจาก ร.ต.อ.ทนงศักดิ์ ใจฉกรรจ์ รองสารวัตรป้องกันปราบปราม สถานีตำรวจภูธรเมืองสิงห์บุรี ยิงตัวตายคารถกระบะระหว่างไปอบรมเตรียมตัวย้ายสายมาอยู่ “งานสอบสวน” ที่สถาบันส่งเสริมงานสอบสวน จังหวัดนครปฐม

วันรุ่งขึ้น ร.ต.อ.สุพจน์ สุขเกษม รองสารวัตร (สอบสวน) สถานีตำรวจปางศิลาทอง จังหวัดกำแพงเพชร ใช้ปืนระเบิดอกตัวเองหน้าโรงพัก

จบชีวิตในเครื่องแบบสีกากี

เพื่อนใกล้ชิดระบุเกิดจากความเครียดเมื่อโดนจับโยกจากงานป้องกันปราบปรามไปลง “งานสอบสวน” ที่ไม่ถนัด เพื่อ “อุดรูรั่ว” กำลังพลขาดแคลนไป “ทำสำนวน” ต้นธารกระบวนการยุติธรรม

เรื่องที่เกิดขึ้น พล.ต.ท.อำนวย นิ่มมะโน อดีตผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 1 ตำนานมือสอบสวนระดับอาจารย์ ปัจจุบันเป็นกรรมการปฏิรูปประเทศด้านกระบวนการยุติธรรม ยังอดไม่ได้ที่จะออกมาแสดงความรู้สึกผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว

อับอาย อดสู หดหู่ สลดใจ สังเวชใจ

เจ้าตัวว่า สุดที่จะสรรหาคำมาพรรณนากับเหตุการณ์ที่พนักงานสอบสวนกระทำอัตวินิบาตกรรม โดยใช้อาวุธปืนประจำกายปลิดชีพตัวเองในรถยนต์ส่วนตัวขณะไปอบรมหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพสืบสวนสอบสวน อยู่ที่สถาบันส่งเสริมงานสอบสวนบ้าง ยิงตัวเองเสียชีวิตหน้าสถานีตำรวจบ้าง

กี่ศพต่อกี่ศพแล้วล่ะ แล้วผู้บังคับบัญชา ผู้มีหน้าที่รับผิดชอบในสำนักงานตำรวจแห่งชาติทำอะไรกันอยู่ ไม่สะดุ้งสะเทือน ตกอกตกใจกับเหตุที่เกิดขึ้นบ้างเลยหรือ? ไม่คิดที่จะดูแลแก้ปัญหากันบ้างเลยหรือ? ปล่อยให้มันฆ่าตัวตายกันไปเรื่อย ๆ ก็ไม่เห็นเป็นอะไร ไม่เห็นมีอะไร กระนั้นหรือ?

จะรอให้พนักงานสอบสวนฆ่าตัวตายกันจนกว่าจะหมดหรืออย่างไร?

พล.ต.ท.อำนวยฟันธงว่า สาเหตุแห่งปัญหาก็รู้ๆ กันอยู่ว่ามันเกิดจากผลพวงของการแต่งตั้งในยุคก่อนหน้านี้ ไม่อยากจะเรียกว่าเป็น ยุคมืดของตำรวจ แต่มันมืดจริงๆ จะเอาตำแหน่งนั้นตำแหน่งนี้ แต่มีคนอื่นครองตำแหน่งอยู่ ก็แต่งตั้งดึงมันออกไปเป็นพนักงานสอบสวนเสียเพื่อให้พ้นทาง ให้ตำแหน่งว่าง แล้วเอาคนของตนเองลงไป

ไม่ว่าจะตำแหน่งระดับรองสารวัตร สารวัตร รองผู้กำกับการ ผู้กำกับการ โดยไม่สอบถามถึงความสมัครใจ ไม่ดูความพร้อม ความรู้ความสามารถ ความถนัดเฉพาะทางใด ๆ ทั้งสิ้น

“พูดตรง ๆ ก็คือ ลากเขามาถูลู่ถูกัง ทั้ง  ๆ ที่เขายังไม่พร้อม ไม่รู้เนื้อรู้ตัว ยังทำการสอบสวนไม่ได้ สอบสวนไม่เป็น บางคนพิมพ์ดีดยังไม่เป็น คอมพิวเตอร์ยิ่งไม่กล้าเข้าใกล้ (กลัวไฟฟ้าช็อต) อายุก็มากแล้ว ไม่กล้าถามพนักงานสอบสวนรุ่นเด็ก ๆ”

ทำก็ไม่ได้ อายก็อาย เครียดก็เครียด ตายดีกว่า เขาต้องเสียชีวิตก่อนกำหนด ก่อนเวลา ก่อนวัยอันควร

วิญญาณเขาเหล่านั้นคงวนเวียน ติดตาม ทวงถามความถูกต้องเป็นธรรมจากผู้ที่กระทำต่อเขา

“ในฐานะที่กระผมเป็นอดีตตำรวจที่เติบโตในสายงานสอบสวนมาโดยตลอด (ไม่ได้โตในสายจัดซื้อจัดจ้าง กระโดดโยกไปโยกมา) เลยเข้าใจดีว่า คนที่จะเป็นพนักงานสอบสวนไม่ใช่เพียงแค่มีคุณวุฒินิติศาสตร์แล้วจะลากมาเป็นพนักงานสอบสวนได้ หากแต่เขาจะต้องมีใจรัก (สมัครใจ) มีความรู้ความสามารถ ประสบการณ์เฉพาะด้านอย่างเพียงพอ ผ่านการฝึกงานมาจนช่ำชอง”

อดีตผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 1 สาธยายต่อว่า ร่างพระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ ฉบับเพื่อการปฏิรูปตำรวจได้นำหลักการนี้มาบัญญัติไว้อย่างครบถ้วนแล้ว อย่างไรก็ตาม ในการผ่านร่างกฎหมายคงต้องใช้เวลาอีกสักระยะ

เขาในฐานะหนึ่งในกรรมการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติเพื่อการปฏิรูปตำรวจ ใคร่ขอวิงวอนไปยังผู้มีอำนาจของสำนักงานตำรวจแห่งชาติ โดยเฉพาะผู้บัญชาตำรวจแห่งชาติ ขอได้ลงมาแก้ปัญหานี้โดยด่วนที่สุด

“ตำรวจหลายร้อยชีวิตที่ถูกลากมาเป็นพนักงานสอบสวน ที่ส่งมาอบรมประกาศนียบัตรวิชาชีพสืบสวนสอบสวนอยู่ที่สถาบันส่งเสริมงานสอบสวนที่ศาลายา เขาต้องการขวัญและกำลังใจ”

อยากรู้ถึงอนาคต ความเจริญก้าวหน้าในวิชาชีพ

“ช่วยไปบอก ช่วยไปให้ขวัญและกำลังใจแก่เขาหน่อยเถอะ กระผมเองไปพูดไปบรรยายก็ได้แต่ปลอบประโลม ไม่สามารถรับปากรับคำถึงความก้าวหน้าในอนาคตให้เขาสบายใจได้” พล.ต.ท.อำนวยว่า

 สำหรับพนักงานสอบสวนรายที่ทำไม่ไหว ทำไม่ได้ ทำไม่เป็นจริง ไม่เอาด้วยจริง ๆ ไปไม่ไหวจริง ๆ อดีตนายตำรวจมือสอบสวนเสนอแนวคิดให้ ดึงออกมา เพราะยังมีตำรวจสายอื่นที่อยากเป็นพนักงานสอบสวนแต่มาไม่ได้ ให้จับมือแลกตำแหน่งกันเลย

รองผู้กำกับสายงานอื่นจะขึ้นเป็นผู้กำกับหัวหน้าสถานีต้องจำนวนปีที่ครองตำแหน่งครบตามที่กำหนด แต่รองผู้กำกับการสอบสวน ลดให้ 1 ปี ผู้ที่จะเป็นผู้กำกับหัวหน้าสถานีต้องมีประสบการณ์งานสอบสวนเท่านั้นเท่านี้ปี ผู้กำกับหัวหน้าสถานีต้องสไลด์มาจากผู้กำกับสอบสวน อะไรต่อมิอะไรเยอะแยะที่จะดึงดูดคนมาอยู่ในงานสอบสวนแบบตั้งใจ เต็มใจ

“ดวงวิญญาณของปูชนียบุคคลด้านงานสอบสวน ไม่ว่า พล.ต.อ.แสวง ธีระสวัสดิ์ อดีต อ.ตร. พล.ต.อ.ประยูร โกมารกุล ณ นคร อดีต รอง อ.ตร. และอีกหลายๆ ท่าน หากได้รับทราบเหตุการณ์เยี่ยงนี้ ท่านจะรู้สึกอย่างไร กระผมคงไม่ต้องบรรยาย”

ช่วงนี้เป็นช่วงที่ ผบ.ตร.ท่านได้ทำแล้ว และทำได้ด้วย

คนกางร่มก็คงไม่กางร่มผิดคนแล้ว

“กระผม (พี่) หวังว่าท่าน (น้อง) จะใช้โอกาสนี้แก้ไขปัญหา ชะล้างสิ่งโสโครกของคำสั่งแต่งตั้งที่ไม่เป็นธรรม ที่ผิดฝาผิดฝั่ง ให้เกิดความเป็นธรรม บริสุทธิ์ยุติธรรมเสียที (เชื่อมือ)” พล.ต.ท.อำนวยทิ้งทาย