ความภูมิใจของครู คือ มีโอกาสได้ดูความสำเร็จของลูกศิษย์
ภาพความประทับใจเมื่อ พล.ต.อ.สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ เข้ากราบแนบอก พล.ต.ท.วรรณรัตน์ คชรักษ์ บรมครูเจ้าตำนาน มือปราบหน้าหยก และ พล.ต.ต.ปรีชา ธิมามนตรี ครูผู้เริ่มสั่งสอนวิชาสืบสวนสารพัด ในวันปฐมนิเทศนักเรียนอบรมหลักสูตรสืบสวนคดีอาญารุ่นพิเศษ 5G
ถ้าไม่มีวันนั้น อาจไม่มีวันนี้
วันที่ พล.ต.อ.สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข เจริญเติบโตในสายงานนักสืบเสมือน “ลูกหม้อนครบาล” ก้าวขึ้นเป็น “พิทักษ์ 1” คนแรกในรอบหลายสิบปี หลังจากหมดยุค พล.ต.อ.มนต์ชัย พันธุ์คงชื่น พล.ต.อ.ณรงค์ มหานนท์ อดีตอธิบดีกรมตำรวจ
“นักสืบที่ดี ทำงานดีไม่ดี ต้องให้คนอื่นเล่าเรื่องของเรา” แม่ทัพปทุมวันคนปัจจุบันว่า
“เราไม่ต้องเล่าเรื่องของตัวเองให้ใครฟัง ไม่มีใครเขาฟัง ถ้าเราดี เขาจะเล่าเรื่องของเรา ถ้าเราดี คนจะพูดเรื่องของเรา ให้จำไว้ เกียรติยศเป็นสิ่งที่คนอื่นให้เรา ศักดิ์ศรีเป็นของเราเอง เราทำได้ เราไม่ได้อยู่ด้วยทรัพย์สินเงินทอง เราไม่ได้อยู่ด้วยประโยชน์ เราไม่ได้หวังว่ามาอยู่ตรงนี้จะเป็นนู้นเป็นนี่ ก็ไม่ใช่ เราหวังว่าเราจะทำอะไร ที่ท้าทายความสามารถ”
เป็นคนที่ขุดค้นพบสิ่งที่หลายคนกำลังตามหากัน
พล.ต.อ.สุวัฒน์สอนนักเรียนนักสืบ 5 G ให้เข้าใจรสชาติของความสุขกับการที่ได้อยู่ด้วยกันท่ามกลางเพื่อนร่วมงาน ผู้บังคับบัญชา ผู้ใต้บังคับบัญชา น้อง ๆ พี่ๆ เพื่อนๆ กินข้าวข้างถนน อดหลับอดนอน อุดมคติคือ ไม่ทำเรื่องง่ายๆ
ต่อไปชีวิตอาจจะไม่ได้สบาย แต่ความสุขสบายเป็นอีกเรื่อง
เจ้าตัวย้ำว่า อยากให้มีความสุขกับสิ่งที่ได้ทำแล้วเกิดผลสำเร็จ
เรื่องของนักสืบ การคิดนอกกรอบ กล้าทดลอง พล.ต.อ.สุวัฒน์ว่า ตำรวจไทยขาดเรื่องของการบันทึก นักสืบไทยมีคุณสมบัติคล้ายทหาร ในเรื่องของการดำรงความมุ่งหมายของภารกิจที่ต้องทำให้สำเร็จ
ยกตัวอย่างเหตุการณ์เทอร์มินอล 21 เมืองนครราชสีมาเมื่อ 2 ปีก่อน แม้จะมีการสูญเสีย แต่ภารกิตยังต้องเดินต่อเนื่อง
“ในวันนั้นต้องขอบคุณชีวิตที่สูญเสีย ถ้าภารกิจไม่จบเขาจะโอนมอบให้กับกองกำลังอื่นส่วนหนึ่ง ดำเนินการต่อ” พล.ต.อ.สุวัฒน์ย้อนอดีต “ผมรับคำสั่งว่า ถ้า 9 โมงพรุ่งนี้ไม่จบ เราต้องถอนตัว สิ่งที่ยังอยู่ในความทรงจำ คือ น้อง ๆทุกคนไม่มีถอย แล้วก็สูญเสีย เราก็เสียใจกับเรื่องนั้น แต่จะบอกว่า ตรงนี้เป็นคุณสมบัติข้อหนึ่งของพวกเรา ไม่ว่า ภารกิจจะยากลำบากแค่ไหน การดำรงความมุ่งหมายยังต้องคงไว้ ท่านจะต้องฝึกใจให้ได้แบบนี้”
ครูใหญ่ผู้ร่างหลักสูตรนับสืบ 5 G เล่าเมื่อสมัยไปทำงานกับตำรวจอังกฤษพบว่า นักสืบอังกฤษทุกคน จะมีสมุดบันทึก สมุดธรรมดาทั่วไป ทว่ารันนิ่งนัมเบอร์ มีหมายเลข คนที่รับราชการเข้ามาแล้วเปลี่ยนหน้าที่เป็น นักสืบเมื่อใดจะได้รับสมุดนี้ ที่น่าทึ่งคือว่า หลักฐานที่จดด้วยลายมือ แผ่นหนึ่งจะจด 5 เรื่อง 10 เรื่อง จดมุมซ้ายมุมขวา มั่วไปหมด แต่ใช้เป็นพยานหลักฐานในศาลได้
ทุกคนที่มีสมุดจดครบเล่มเมื่อไรก็ไปเก็บ ได้รับเล่ม 2 เล่ม 3 แล้วทำอย่างนี้ไปจนเกษียณอายุราชการ มีกันเป็นตั้ง
แม่ทัพสีกากีฝากเป็นไอเดียให้ทุกคนศึกษา ทั้งที่ไม่รู้ว่า นักสืบเมืองไทยจะทำได้แค่ไหน เนื่องจากปัจจุบันมักบอกกันว่า สมุดไม่จำเป็นต้องใช้แล้ว
ท้ายสุด พล.ต.อ.สุวัฒน์ ปิดปฐมบทในวันปฐมนิเทศนักเรียนใหม่ 40 ชีวิต ให้นึกภาพว่า มาอยู่ในครอบครัวนี้แล้ว เราจะผูกพันกันไปตลอดชีวิตรับราชการ ขอให้ตั้งมั่นอยู่ในสายวิชาชีพ ตำแหน่งแห่งที่ อาจจะย้ายไปอื่น แต่การทำงานด้านสืบสวน ทิ้งไม่ได้
“ตัวผมเอง เป็นรองผู้บังคับการนครบาล 1 รองผู้บังคับการจราจร เป็นผู้การนายตำรวจราชสำนักประจำ เป็นผู้การวิจัย เป็นอะไรก็แล้วแต่ อันนั้น คือ ตำแหน่งแห่งที่ แต่งานที่ทำไม่เคยทิ้งจากนักสืบอาชีพนี้เลย แม้แต่ปีเดียว ไม่ว่าจะอยู่ตำแหน่งไหนก็ถูกลากไปทำ ไปมันทั่วประเทศ”
ขอให้ดำรงอยู่ในสายวิชาชีพสืบสวนไปตลอดชีวิตรับราชการดังคำว่า “อันความรู้มันรู้กระจ่าง แต่อย่างเดียว แต่ให้เชี่ยวชาญเถิดจะเกิดผล”
ขอให้เป็นมืออาชีพอยู่ในเส้นทางการเจริญเติบโตเส้นนี้ มีความสุขกับภารกิจที่สำเร็จ อยู่กับเพื่อนร่วมงาน ผู้ใต้บังคับบัญชา สร้างคนรุ่นใหม่ ๆ ถ่ายทอดความเป็น “ดีเอ็นเอนักสืบ” ให้คนรุ่นต่อไป
“หวังว่าจะมีหนึ่งในนี้สักวันหนึ่ง มายืนแทนผมตรงนี้ จะด้วยตำแหน่งผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ หรือเปล่าไม่ทราบ แต่ถ้าเป็นได้ช่วยบอกด้วยนะ” นายพลตำรวจเอกเลือดนักสืบส่งท้าย
ถ้ายังไม่ตายจะมาดู
